Hareketli ortodontik apareyler veya fonksiyonel apareyler hastalardan ölçü alındıktan sonra kişiye özel yapılan apareylerdir. Bu tür apareyler büyüme ve gelişim potansiyeli olan hastalara uygulanır. Fonksiyonel apareyler hastaların yüz, dudak ve yanak kaslarının fonksiyonundan yararlanarak hastanın sorununu çözmeye yönelik planlanan tedaviye hizmet ederler.
Genellikle akrilik ve metalden yapılırlar.
Bu apareyler günde en az 18 saat kullanılmalı ve hastanın problemine göre 6-12 ay süreyle takılır. Bazi özel durumlarda örneğin damak dudak yarığı olan hastalarda apareyler dişlere yapıştırılabilir. Hareketli apareyler görevlerini yaptıktan sonra tel tedavisi başlatılabilir. Ortodontist tarafından yapılan tedavi planında çene genişletilmesi ve sabit ortodontik tedavi (tel tedavisi) birlikte uygulanacaksa hayrax apareyi dişlerin üzerine sabitlenerek kullanılmaktadır